In principe kun je een vakantiewoning met een recreatiebestemming niet gebruiken als hoofdverblijf. Dit betekent dat je je er niet officieel mag inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP) en dat het alleen bedoeld is voor tijdelijk verblijf. Gemeenten controleren hier actief op, en permanente bewoning kan leiden tot boetes of een last onder dwangsom.
1. Waarom mag permanente bewoning niet?
- Het gebruik wordt bepaald door het bestemmingsplan.
- Een recreatiebestemming staat alleen recreatief, tijdelijk gebruik toe.
- Permanente bewoning wordt gezien als in strijd met het bestemmingsplan, ook als je geen ander adres hebt.
2. Uitzonderingen waar het tijdelijk wel mag
Er zijn situaties waarin tijdelijke bewoning in een vakantiewoning kan worden toegestaan:
A. Overmachtssituaties
- Bij calamiteiten zoals brand, instorting of onbewoonbaarheid van je reguliere woning, kan de gemeente tijdelijke bewoning toestaan.
- Dit gebeurt via een ontheffing of tijdelijke vergunning. Vaak geldt deze voor enkele maanden en wordt gecontroleerd.
B. Scheiding of relatiebreuk
- In het geval van een echtscheiding kan de gemeente tijdelijk gedogen dat iemand in een recreatiewoning verblijft totdat definitieve huisvesting is geregeld.
- Ook hier moet vaak een melding worden gedaan bij de gemeente en geldt een maximale periode (bijvoorbeeld 6 maanden).
C. Woningnood en tijdelijke ontheffing
- Sommige gemeenten hebben regelingen waarbij onder strikte voorwaarden tijdelijk in een recreatiewoning mag worden gewoond, bijvoorbeeld vanwege woningnood.
- Dit wordt meestal vastgelegd in een beschikking met duidelijke einddatum.
3. Legaliseringsprojecten
- Er zijn gemeenten die recreatieparken hebben gelegaliseerd en omgezet naar woonbestemming. Dit gebeurt na een lang traject en alleen als de woningen voldoen aan bouwkundige eisen voor permanente bewoning.
- Voorbeelden hiervan vind je in gemeenten als Putten, Epe en delen van Limburg.
4. Jurisprudentie
- De Raad van State heeft meermaals bevestigd dat het gebruik van een recreatiewoning als hoofdverblijf niet is toegestaan, zelfs niet bij woningnood, tenzij de gemeente actief beleid voert voor legalisering.
- Wel is vastgesteld dat tijdelijke bewoning bij overmacht of ontheffing mogelijk is, mits de gemeente dit schriftelijk bevestigt.
5. Risico’s van illegaal hoofdverblijf
- Gemeentelijke handhaving met boetes tot enkele duizenden euro’s.
- Verplichte ontruiming.
- Problemen bij verkoop als er illegale bewoning in het verleden is geweest.
Conclusie
In de meeste gevallen mag je een vakantiewoning met recreatiebestemming niet gebruiken als hoofdverblijf. Tijdelijke uitzonderingen worden soms toegestaan bij situaties zoals scheiding, brand of woningnood, maar altijd met toestemming van de gemeente en voor een beperkte periode. Permanente bewoning zonder ontheffing is strafbaar en kan leiden tot forse sancties.