Als je als buitenlander overlijdt terwijl je eigenaar bent van een vakantiehuis in Spanje, dan valt het onroerend goed in je nalatenschap. Dat betekent dat je erfgenamen het huis erven, maar de overdracht is niet automatisch en moet via een officiële juridische procedure verlopen. Hierbij gelden zowel Spaanse erfrechtregels als internationale verdragen. Daarnaast moeten erfgenamen erfbelasting in Spanje betalen, en kunnen er praktische en fiscale zaken spelen.
Hieronder leggen we stap voor stap uit wat er gebeurt, hoe het werkt en hoe je dit bij leven het beste regelt.
1. Gaat je Spaanse woning automatisch naar je erfgenamen?
Nee. In Spanje moet bij overlijden van een eigenaar altijd een officiële verklaring van erfrecht (Declaración de Herederos) worden opgesteld en de woning juridisch op naam van de erfgenamen worden gezet via:
- Spaanse notaris
- Registratie in het eigendomsregister (Registro de la Propiedad)
- Betaling van erfbelasting (Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones)
Pas daarna mogen de erfgenamen de woning verkopen, verhuren of gebruiken.
2. Welk erfrecht is van toepassing?
Dankzij de Europese Erfrechtverordening (Verordening 650/2012) geldt voor EU-burgers het volgende:
| Situatie | Toepasselijk recht |
|---|---|
| Geen testament in Spanje | Erfrecht van het land waar je woont op moment van overlijden (bijv. Nederland of België) |
| Testament waarin je Spaans erfrecht kiest | Dan geldt Spaans recht, inclusief wettelijke verdeling |
| Testament met keuze voor eigen nationaal recht | Dan geldt bijv. Nederlands of Belgisch erfrecht, ook in Spanje |
Tip: maak een Spaans testament waarin je expliciet kiest voor het erfrecht van jouw eigen land. Zo voorkom je juridische onduidelijkheid.
3. Wie regelt de erfafhandeling?
De erfgenamen (of hun gemachtigde) moeten:
- Een notariële verklaring van erfrecht laten opstellen in Spanje
- Een NIE-nummer aanvragen (als ze dat nog niet hebben)
- De woning officieel op hun naam laten registreren
- Erfbelastingaangifte doen bij de regionale belastingdienst
- Betaling regelen binnen 6 maanden na overlijden (verlenging mogelijk)
Je kunt dit laten uitvoeren door een Spaanse advocaat of gestor (afwikkelingsdeskundige).
4. Hoeveel erfbelasting betaalt men in Spanje?
De erfbelasting (Impuesto sobre Sucesiones) is regionaal geregeld, dus het tarief verschilt per autonome regio (bijv. Andalusië, Valencia, Catalonië). Factoren die invloed hebben op de hoogte:
- Verwantschapsgraad (partner/kind = laag tarief; vriend/nicht = hoog tarief)
- Waarde van het huis (kadastrale of marktwaarde)
- Vermogen van de erfgenaam
- Regio van ligging van het onroerend goed
Indicatie erfbelasting per regio (voor partner/kind):
| Regio | Vrijstelling + belastingtarief |
|---|---|
| Andalusië | Tot €1 miljoen vrijgesteld (bij familie) |
| Valencia | 75% tot 99% korting bij familie |
| Catalonië | 7% – 32%, afhankelijk van de waarde |
In de praktijk betaalt een kind of partner vaak weinig tot niets bij erfopvolging in populaire regio’s, mits goed geregeld.
5. Wat gebeurt er als erfgenamen niets regelen?
- De woning blijft juridisch op naam van de overledene staan
- Verkoop of verhuur is dan niet toegestaan
- Gemeente en belastingdienst kunnen openstaande kosten blijven incasseren
- Na verloop van tijd kan er sprake zijn van onduidelijk juridisch eigendom, wat toekomstige verkoop lastig maakt
✅ Daarom is het belangrijk dat erfgenamen snel juridische hulp inschakelen om de procedure op te starten.
6. Kun je dit bij leven al regelen?
Ja, met deze stappen kun je je erfgenamen veel zorgen besparen:
- Stel een Spaans testament op met keuze voor je eigen erfrecht
- Benoem daarin wie de woning erft en wie mag afwikkelen
- Zorg dat je woning volledig geregistreerd en schuldenvrij is
- Houd je gegevens (NIE, eigendom, bankzaken) actueel
- Informeer je erfgenamen over de locatie van eigendomspapieren en notariële documenten
Een testament in Spanje kost gemiddeld €300 – €600 en voorkomt veel juridische kosten later.
7. Voorbeeldsituatie
Een Nederlander overlijdt en laat een appartement in Valencia na aan zijn dochter.
– De woning heeft een marktwaarde van €200.000
– Er is een Spaans testament waarin het Nederlands erfrecht geldt
– De dochter laat via een Spaanse advocaat de woning overschrijven en betaalt ca. €500 aan erfbelasting na toepassing van regionale korting
Na registratie kan zij het appartement zonder problemen gebruiken of verkopen.
Conclusie
Als je overlijdt terwijl je een vakantiehuis in Spanje bezit, erven je erfgenamen de woning, maar dat gaat niet automatisch. Er is een juridische procedure nodig, inclusief verklaring van erfrecht, overschrijving bij de notaris en betaling van erfbelasting.
✅ Met een Spaans testament en goede documentatie kunnen je erfgenamen dit soepel afwikkelen.
Vakantiewoningen.nl helpt je desgewenst met het opstellen van een Spaans testament, erfplanningsadvies of het inschakelen van een juridisch expert voor je nabestaanden. Vraag gerust naar ondersteuning bij nalatenschapszaken voor je Spaanse woning.