Vakantiewoning kopen in Duitsland – Een overzichtelijk rapport
-
Populaire regio’s voor vakantiewoningen in Duitsland
Reichsburg Cochem in de Moezelstreek, een populaire vakantieregio met wijngaarden en historische stadjes.
Duitsland kent diverse aantrekkelijke regio’s voor het aanschaffen van een vakantiewoning. Enkele populaire gebieden zijn:
- Eifel (Rijnland-Palts/Noordrijn-Westfalen) – Heuvelachtig natuurgebied met vulkanische meren, uitgestrekte bossen en pittoreske dorpjes. De Eifel ligt relatief dicht bij Nederland en België en is populair bij wandelaars en natuurliefhebbers. Hoogtepunten zijn het Nationaal Park Eifel met stuwmeren en de Nürburgring. De nabijheid van steden als Aken, Keulen en Trier maakt uitstapjes gemakkelijk. Veel Nederlanders hebben in dit gebied een tweede huis.
- Sauerland (Noordrijn-Westfalen) – Een bosrijke, heuvelachtige regio (met >2.700 heuvels boven 400 m) die bekendstaat als “de speelplaats van het Ruhrgebied”. ’s Zomers is Sauerland geliefd om te wandelen en mountainbiken, ’s winters om te skiën (bijv. Winterberg, een van de grootste skigebieden ten noorden van de Alpen). Er liggen schilderachtige meren (Biggesee, Möhnesee) en vakwerkstadjes. Door de ligging op ~2 uur van de Nederlandse grens is Sauerland erg in trek bij Nederlandse toeristen. Veel landgenoten hebben hier een recreatiewoning.
- Moezelstreek (Rijnland-Palts) – Valleien langs de rivier de Moezel, bekend om wijnbouw (riesling) en sprookjesachtige plaatsjes. Steden zoals Cochem (met het imposante kasteel Reichsburg) en Trier (oudste stad van Duitsland, vol Romeinse erfgoed) trekken veel bezoekers. Het landschap bestaat uit steile wijngaardterrassen, bossen en kronkelende rivieren. Een vakantiewoning in de Moezelstreek biedt romantiek en een rustige omgeving met culinaire genoegens (wijn). De Moezel ligt iets verder van Nederland, maar is populair voor langere verblijven.
- Zwarte Woud (Schwarzwald, Baden-Württemberg) – Bergachtig bosgebied in Zuid-Duitsland, beroemd om dichte wouden, koekoeksklokken, spa-stadjes (zoals Baden-Baden) en traditionele boerderijen. Het Zwarte Woud biedt volop wandel- en fietsmogelijkheden en ’s winters langlaufen. Bekende plekken zijn de Feldberg (1.493 m, hoogste punt), de Titisee en de watervallen van Triberg. Deze regio ligt wat verder (7-8 uur rijden van NL) maar trekt internationale toeristen vanwege de natuur en de nabijheid van steden als Freiburg en Stuttgart.
- Beierse Alpen (Beieren, Zuid-Duitsland) – Deze regio omvat de uitlopers van de Alpen met spectaculaire bergen, meren en kastelen. Hier ligt o.a. Garmisch-Partenkirchen (bekend skioord) en het sprookjeskasteel Neuschwanstein. Avontuurlijke activiteiten als bergwandelen, skiën en paragliden trekken bezoekers. Met de Zugspitze (2962 m) bevindt zich hier de hoogste berg van Duitsland. Vakantiewoningen in Allgäu/Oberbayern zijn geliefd, maar door de grote afstand tot Nederland kiezen vooral liefhebbers van bergsport voor dit gebied.
Kasteel Neuschwanstein in Beieren, gelegen in de Beierse Alpen – een toeristische trekpleister in Zuid-Duitsland.
- Kustregio’s (Noordzee en Oostzee) – Duitsland heeft zowel aan de Noordzeekust als de Oostzeekust populaire vakantiestreken. De Waddeneilanden en Noordzeekust (zoals Sylt, Norderney, Ostfriesland) bieden brede zandstranden, duinen en badplaatsen. Sylt geldt als luxe bestemming met dure woningen. De Oostzeekust (bijv. Rügen, Usedom, Lübeckse baai) kenmerkt zich door iets rustiger water, familiaire badplaatsen en klifkusten (zoals de krijtrotsen van Rügen). Deze kustregio’s zijn vooral in zomermaanden zeer in trek bij binnenlandse toeristen; buitenlandse kopers komen er minder vaak voor, al zijn de prijzen er in sommige plaatsen relatief hoog door schaarste (zie Sylt). Beide kusten hebben goede verhuurmogelijkheden in het hoogseizoen.
- Mecklenburgische Seenplatte (Mecklenburg-Voor-Pommeren) – Het “land van 1000 meren” in Noordoost-Duitsland, met uitgestrekte meren, kanalen en bossen. Deze regio is ideaal voor watersporters, vissers en rustzoekers. Vakantiewoningen hier zijn vaak vrijstaand met grote percelen aan een meer. De huizenprijzen zijn er relatief laag vergeleken met West- en Zuid-Duitsland, wat het aantrekkelijk maakt voor kopers met een kleiner budget. Nadeel is de afgelegen ligging (weinig grote steden in de buurt; Berlijn is op 1-2 uur rijden van de zuidkant van deze regio).
Samenvatting: In grensstreken als Eifel en Sauerland profiteren Nederlandse kopers van de nabijheid en lagere prijzen, terwijl meer afgelegen topplekken (Alpen, Noordzeeilanden) vooral interessant zijn voor liefhebbers en bereidheid tot investeren. Iedere regio heeft eigen karakter: van wijn en cultuur in de Moezel tot actie en sneeuw in de Alpen.
-
Gemiddelde koopprijzen per regio en type woning
De huizenprijzen in Duitsland variëren sterk per regio en type woning. Over het algemeen zijn woningen in landelijke en oostelijke regio’s goedkoper dan in stedelijke of toeristische topgebieden. Onderstaande tabel toont enkele indicatieve gemiddelde prijzen:
Regio/Deelstaat | Gemiddelde prijs woningen (€/m²) | Toelichting |
Beieren (Zuid, Alpen) | ± €3.700 per m² | Hoog prijsniveau; Alpengebied en omgeving München |
Noordrijn-Westfalen (West) | ± €3.000 per m² | Gematigd; mix van steden (Dortmund) en regio’s als Sauerland |
Nedersaksen (Noord-West) | ± €2.700 per m² | Middensegment; incl. kuststreek en Harz-gebergte |
Rijnland-Palts (West) | ± €1.950 per m² | Lager; o.a. Eifel en Moezelstreek (landelijk) |
Saksen (Oost) | ± €1.340 per m² | Zeer laag; oostelijk deel (minder vraag, excl. Dresden) |
Cijfers: Bovenstaande medianne prijzen per m² geven een globaal beeld van huisprijzen per deelstaat. In populaire vakantiedorpen liggen prijzen vaak hoger dan het staatsgemiddelde. Zo zijn vrijstaande huizen in de Moezelstreek (Büsum, Wismar/Insel Poel) al verkrijgbaar vanaf €450.000 in goede locatie, terwijl topobjecten op Sylt of aan de Starnberger See in Beieren meerdere miljoenen euro’s kunnen kosten.
Een analyse van makelaar Engel & Völkers liet zien dat van 29 onderzochte vakantiebestemmingen er slechts twee locaties waren waar de duurste huizen onder €1 miljoen bleven. De Mecklenburgische Seenplatte was het goedkoopst, met eenvoudige vakantiewoningen vanaf €150.000. Ter vergelijking lag in luxe badplaatsen zoals Sylt de bandbreedte voor vrijstaande vakantievilla’s in topsegment boven €5–10 miljoen.
Type woning: Ook het woningtype speelt mee in de prijs. Appartementen zijn per vierkante meter meestal duurder dan huizen, zeker in steden. Een klein appartement in Berlijn kost bv. rond €8.500/m², terwijl een vrijstaand huis in een dorp in Oost-Duitsland soms <€1.500/m² kost. Vrijstaande recreatiewoningen in grensregio’s (Eifel/Sauerland) kosten gemiddeld ~30-50% minder dan vergelijkbare objecten in Nederland. Zo was een vrijstaand huis nabij de grens (anno 2015) ~€180.000 waard, tegenover €290.000 net over de grens in Nederland. Rijwoningen kenden een vergelijkbaar verschil: €97.000 net over de Duitse grens vs €165.000 in NL.
Tip: Oriënteer u op lokale marktprijzen. In Duitsland is een vraagprijs (Kaufpreis) vaak al redelijk vast; er wordt minder vanaf geboden dan in Nederland. Als “VB” (Verhandlungsbasis) vermeld staat, is er onderhandelingsruimte. Zonder die vermelding is onderhandelen minder gebruikelijk, al blijft het soms mogelijk afhankelijk van de verkoper.
-
Juridische aspecten en regels voor buitenlanders bij aankoop
Toegestaan eigendom: Buitenlanders (ook Nederlanders) mogen vrijelijk onroerend goed kopen in Duitsland; er gelden géén speciale beperkingen of extra papierwerk. Men heeft geen Duitse nationaliteit of verblijfsvergunning nodig om een huis te kopen. Ook bouwkavels kunnen door buitenlanders worden gekocht, met inachtneming van lokale bouwvoorschriften.
Koopproces en contract: Het Duitse koopproces kent enkele verschillen met het Nederlandse. In Duitsland is er geen voorlopig koopcontract met drie dagen bedenktijd zoals in NL. Afspraak is afspraak: de koop is pas bindend na ondertekening bij de notaris, maar tot dat moment is een mondelinge deal niet formeel bindend. Een voorlopig koopcontract wordt zelden gebruikt en heeft wettelijk geen bindende waarde. Dit betekent dat u uw financiering goed op orde moet hebben en snel moet beslissen, omdat een verkoper kan afhaken tot de notariële akte is getekend. Ontbindende voorwaarden (bijv. voor financiering) zijn niet standaard; als u dit wilt, moet het expliciet in de koopovereenkomst worden opgenomen – gebruikelijk is dat niet.
Notaris verplicht: De eigendomsoverdracht verloopt altijd via een Duitse notaris (Notar). De koopovereenkomst (Kaufvertrag) wordt door de notaris opgesteld en in een officiële zitting voorgelezen en ondertekend. De notaris is een neutrale partij die zowel koper als verkoper informeert en jurisch beschermt. Na ondertekening registreert de notaris de koop in het kadaster (Grundbuch). Pas na inschrijving in het Grundbuch wordt u juridisch eigenaar. De notaris zorgt tevens voor checks zoals of er geen beslag of voorkooprecht op het pand rust. Let op: de koopakte is in het Duits; indien u die taal niet machtig bent, kunt u een beëdigd tolk inschakelen om zeker te zijn van de inhoud.
Betaalproces: In Duitsland is het gebruikelijk dat er geen aanbetaling (zoals waarborgsom) wordt gedaan bij tekenen. Men betaalt de volledige koopprijs nadat de notaris alle formaliteiten in gang heeft gezet (inschrijving, belastingmelding). Vaak is er ~4 weken tussen tekenen en de eindbetaling/overdracht. De notaris verstrekt een zogeheten Fälligkeitsmitteilung wanneer alle voorwaarden vervuld zijn en betaald mag worden. Vervolgens betaalt u de koopsom (en kosten) en krijgt u de sleutel.
Overige juridische aandachtspunten: Informeer of er een Vorkaufsrecht (recht van eerste koop) geldt – gemeenten hebben dat soms op vastgoed in bepaalde gebieden, hoewel vakantiehuizen hier zelden onder vallen. Controleer bestemmingsplannen: is permanente bewoning toegestaan of alleen gebruik als vakantiewoning? Sommige recreatieparken of gemeentes leggen beperkingen op (bijv. maximale verhuurperiodes of verbod op permanente inschrijving). Als Nederlandse koper dient u zich te houden aan Duitse wetten ter plekke; schakel eventueel een lokale advocaat of makelaar in bij twijfel over regels.
-
Belastingregels bij aankoop en bezit van Duits onroerend goed
Bij het kopen en bezitten van een vakantiewoning in Duitsland krijgt u te maken met verschillende belastingen:
- Overdrachtsbelasting (Grunderwerbsteuer): Bij aankoop betaalt de koper overdrachtsbelasting aan de deelstaat. Het tarief verschilt per deelstaat van 3,5% tot 6,5% van de koopsom. In Beieren en Saksen is het 3,5%; in bijvoorbeeld Noordrijn-Westfalen, Brandenburg en het Saarland 6,5%. Deze belasting wordt meestal binnen een maand na factuur van de fiscus voldaan. (Ter vergelijking: in Nederland is de overdrachtsbelasting voor een tweede woning 8% per 2023.)
- Jaarlijkse onroerendgoedbelasting (Grundsteuer): Iedere eigenaar betaalt jaarlijks grondbelasting aan de gemeente. Het bedrag is afhankelijk van de gemeente en de waarde (“Einheitswert”) van het pand. Hoewel de berekening complex is en per gemeente anders, gaat het vaak om enkele honderden euro’s per jaar voor een gemiddelde woning. Dit is doorgaans lager dan de gemeentelijke lasten in Nederland. Let op: Duitsland herziet momenteel het Grundsteuer-stelsel, wat kan betekenen dat de aanslag in de toekomst iets verandert, maar vooralsnog blijft het een relatief bescheiden last.
- Inkomstenbelasting bij verhuur (Einkommensteuer): Huurinkomsten uit uw Duitse vakantiewoning zijn in principe belast in Duitsland. Nederland en Duitsland hebben echter een verdrag om dubbele belasting te voorkomen. Als Nederlandse particulier met een tweede huis in Duitsland betaalt u alleen in Duitsland inkomstenbelasting over de netto verhuuropbrengst. U moet de woning wel opgeven in Box 3 in Nederland, maar de Nederlandse fiscus past een aftrek ter voorkoming van dubbele belasting toe, zodat u over die woning effectief geen inkomstenbelasting in NL betaalt. In Duitsland zelf valt de huurwinst onder de progressieve inkomstenbelasting (vergelijkbaar met ons box 1 tarief). Door aftrekposten valt deze heffing vaak mee: u mag in Duitsland veel kosten aftrekken, zoals financieringsrente, afschrijvingen op de inventaris en woning, onderhoudskosten etc.. Hierdoor kan de belastbare winst laag uitvallen en betaalt u soms nauwelijks Duitse belasting als de verhuurinkomsten beperkt zijn. Indien u de woning niet verhuurt, is er geen Duitse inkomstenbelasting verschuldigd (eigen gebruik genereert immers geen inkomen).
- Omzetbelasting (BTW) bij verhuur: Bij incidentele vakantieverhuur als particulier is BTW vaak niet van toepassing (kleineondernemersvrijstelling kan gelden). Echter, kiest u ervoor om uw verhuur als onderneming te beschouwen – bijvoorbeeld om BTW terug te vragen – dan gelden de Duitse BTW-regels. Korte vakantieverhuur (verblijven tot 6 maanden) is belast met 7% BTW in Duitsland, vergelijkbaar met het lage tarief voor logies. Verhuurt u voor langere periodes of via een bemiddelaar/touroperator, dan kan 19% BTW van toepassing zijn. Voordeel van ondernemerschap: u kunt de Duitse BTW op aankoop en investeringen terugvragen. Dit betekent dat u bij aankoop de 19% BTW op bijvoorbeeld een nieuwbouw vakantiewoning kunt terugkrijgen, wat een flinke besparing oplevert. Er zit een adder onder het gras: als u binnen 10 jaar stopt met verhuur of de woning verkoopt, moet u een deel van die teruggevraagde BTW alsnog betalen (herziening). Dit lijkt op de Nederlandse herzieningsregeling. In de eerste 5-10 jaar moet u ook periodiek BTW-aangifte doen (maandelijks of per kwartaal). Kortom, BTW-ondernemer worden loont alleen als u echt structureel gaat verhuren.
- Overige heffingen: In veel toeristische gemeenten wordt toeristenbelasting (Kurtaxe) geheven op overnachtingen; dit draagt u als verhuurder af (vaak enkele euro’s per gast per nacht). Daarnaast kennen sommige gemeenten een tweede woning-belasting (Zweitwohnungsteuer) voor niet-hoofdbewoners. Dit is een lokale heffing (vaak een percentage van de jaarlijkse huurwaarde van de woning, bijvoorbeeld 10–20%) die u jaarlijks betaalt als u niet permanent in de woning woont. Controleer of de gemeente van uw vakantiewoning zo’n belasting hanteert. Tot slot, voor vermogensbeheer: er is momenteel geen vermogensbelasting in Duitsland. Wel is er erfbelasting; bij vererving van uw Duitse woning betalen uw erfgenamen erfbelasting aan Duitsland, maar dankzij het belastingverdrag hoeven ze niet dubbel te betalen (Nederland verleent vrijstelling).
Samengevat overzicht van kosten en belastingen bij aankoop (eenmalig) en bezit (jaarlijks):
Kosten/belasting | Tarief/bedrag | Wanneer verschuldigd |
Overdrachtsbelasting | 3,5% – 6,5% van de koopsom | Eenmalig bij aankoop (binnen mnd na akte) |
Notariskosten | ~1,2% – 1,5% van de koopsom | Eenmalig bij aankoop (notarisrekening) |
Kadaster (Grundbuch) rechten | ~0,8% – 1,2% van de koopsom | Eenmalig bij aankoop (inschrijvingskosten) |
Makelaar (courtage) | 3% – 6% van de koopsom + 19% BTW | Eenmalig bij aankoop (indien van toepassing) – vaak gedeeld koper/verkoper |
Jaarlijkse Grundsteuer | Afhankelijk van gemeente (bv. enkele honderden €) | Jaarlijks aan de gemeente |
Inkomstenbelasting verhuur | Progressief (0% – ~42%), na aftrekposten | Jaarlijks via Duitse belastingaangifte (alleen over netto huurwinst) |
Eventuele BTW verhuur | 7% (kort verhuur) of 19% (bij opting-in) | Periodiek (maand/kwartaal) indien u als BTW-ondernemer verhuurt |
Tweede woning-belasting | Gemeentelijk tarief (typisch 10–20% van fictieve huurwaarde) | Jaarlijks aan de gemeente (indien van toepassing) |
NB: Bovenstaande percentages zijn indicatief en kunnen wijzigen. In sommige deelstaten wordt gedacht aan verlaging van Grunderwerbsteuer om kopers te ontlasten, maar dat is nog niet doorgevoerd (gemiddeld tarief in 2024 was 5,5%). Informeer steeds naar actuele tarieven en schakel een lokale Steuerberater (belastingadviseur) in voor advies op maat. Zo voorkomt u verrassingen en benut u mogelijke aftrek of subsidies optimaal.
-
Kosten en procedures bij aankoop van een woning in Duitsland
Makelaar inschakelen: Een lokale makelaar (Immobilienmakler) kan u helpen geschikte objecten te vinden en door het proces te loodsen. In Duitsland vertegenwoordigt de makelaar vaak de verkoper, maar als koper kunt u ook zelf een aankoopmakelaar inschakelen. Wees u bewust van de courtage: traditioneel betaalde de koper in veel deelstaten het grootste deel hiervan (tot ~7,14% incl. BTW). Sinds eind 2020 is de wet echter veranderd: als de verkoper de makelaar opdracht geeft, moet hij ten minste de helft van de courtage betalen, waardoor de kosten meestal 50/50 gedeeld worden tussen koper en verkoper. Gebruikelijk is nu dat elk 3% (+19% BTW) betaalt, maar dit verschilt per regio en makelaar. Soms neemt de verkoper alle makelaarskosten voor zijn rekening – dit wordt vaak vermeld als Provisionfrei bij advertenties. Tip: bij nieuwbouwprojecten wordt regelmatig zonder makelaarskosten verkocht.
Onderhandeling en prijsbepaling: In Nederland is onderhandelen over de prijs gebruikelijk; in Duitsland iets minder. Als “VB (Verhandlungsbasis)” bij de vraagprijs staat, is het een richtprijs en verwacht men biedingen. Staat er niets bij, dan is de vraagprijs vaak take-it-or-leave-it, zeker bij populaire objecten. Het loont om vooraf te informeren naar de belangstelling: bij veel kapers op de kust is er weinig speelruimte. Ook kent men in Duitsland geen voorbehoud van financiering in de standaardcontracten. U zult dus vóór tekenen duidelijk moeten hebben of u de financiering rond krijgt (zie financiering in sectie 7). In plaats van een Nederlands “voorlopig koopcontract” dat ontbonden kan worden, gaat men in Duitsland direct naar de notaris voor een bindende koop. Ontbindende clausules (z.B. “Kaufvertrag gilt nur, wenn Finanzierung bis datum geregeld”) kunnen wel opgenomen worden, maar zijn ongebruikelijk en moeten met de verkoper overeengekomen worden.
Notariële akte en eigendomsoverdracht: Het notarisproces verloopt iets anders dan in Nederland. De notaris (Notar) leest de koopakte formeel voor aan beide partijen (of vat samen) en zorgt dat beide partijen de inhoud begrijpen. Vervolgens ondertekenen koper en verkoper. Er geldt wettelijk een bedenktijd van 14 dagen tussen ontvangst van het ontwerp-contract en de daadwerkelijke ondertekening bij de notaris – dit ter bescherming van de koper om alles te kunnen laten controleren. Nadat getekend is, regelt de notaris een Auflassungsvormerkung (voorlopige aantekening in het kadaster) om het eigendom te “reserveren” voor de koper totdat alle voorwaarden (zoals betaling) vervuld zijn. Daarna krijgt de koper meestal binnen enkele weken bericht om de koopsom te betalen, plus de nota’s van notaris en eventueel makelaar. Als koper hoeft u niet zelf naar het kadaster; de notaris handelt de inschrijving in het Grundbuch af en geeft u uiteindelijk de Eigentumsurkunde. De sleuteloverdracht gebeurt vaak zodra de koopsom is betaald en de verkoper zijn geld heeft.
Bijkomende kosten: Reken bij een bestaande woning op ongeveer 10% extra kosten bovenop de koopprijs. In veel gevallen is dit als volgt samengesteld: overdrachtsbelasting 3,5–6,5%, notaris + kadaster ~2%, makelaar 3% (+ BTW). Wanneer de makelaarskosten door de verkoper gedragen worden of er geen makelaar is, zullen de kosten lager uitvallen (~6-8%). In het slechtste geval (u betaalt maximale Grunderwerbsteuer én de volledige 6% makelaarscourtage) kan het totaal aan kosten richting 12-15% gaan. In de tabel in sectie 4 zijn deze kostenposten samengevat. Houd er rekening mee dat u deze kosten uit eigen zak moet betalen: Duitse banken financieren doorgaans alleen de netto koopsom van het huis, en niet de belastingen en bijkomende kosten. Nederlandse kopers moeten dus eigen spaargeld meebrengen voor overdrachtsbelasting, notaris en courtage.
Bouwkundige keuring en verzekering: In Duitsland is een bouwkundige keuring niet standaard verplicht of geregeld door de koper. U koopt gekauft wie gesehen (zoals gezien) – gebreken komen voor risico van de koper tenzij de verkoper fraude pleegt door ze te verzwijgen. Laat bij twijfel een expert meekijken, zeker bij oudere panden. Na de koop is het verstandig direct een opstalverzekering (Wohngebäudeversicherung) af te sluiten; vaak heeft de verkoper er al een die u kunt voortzetten en later wisselen.
Registraties: Zodra u eigenaar bent, moet u zich aanmelden bij de lokale autoriteiten voor de Grundsteuer (meestal gaat dit automatisch via het kadaster) en – indien van toepassing – toeristenbelastingregistratie als verhuurder. Als u de woning commercieel verhuurt, dient u zich wellicht als ondernemer te melden bij het Finanzamt voor de BTW (zie belastingen). Een Nederlandse particulier hoeft zich niet in te schrijven als inwoner (Anmeldung) zolang de woning enkel als vakantieverblijf dient.
-
Mogelijkheden en regels voor verhuur van de vakantiewoning
Veel kopers van een recreatiewoning in Duitsland kiezen ervoor deze (deels) te verhuren wanneer ze er zelf geen gebruik van maken. Dit kan een aantrekkelijk rendement opleveren en de kosten drukken. De Duitse vakantiemarkt is groot: er is een relatief grote huurmarkt voor vakantiewoningen in Duitsland, zowel onder Duitse toeristen als internationale bezoekers. Hierdoor is verhuur in toeristische regio’s doorgaans goed mogelijk; een slimme optie om (een deel van) uw investering terug te verdienen.
Platformen en aanpak: U kunt uw woning zelf verhuren via internationale platforms als Airbnb, Booking.com, Vrbo of via Nederlandse sites (Micazu, Natuurhuisje.nl) als u specifiek Nederlandse gasten wilt. Ook zijn er Duitse verhuursites zoals FeWo-direkt (onderdeel van HomeAway) of Holidu. Als u geen tijd of zin heeft in beheer, kunt u een lokaal agentschap inschakelen of uw woning op een vakantiepark laten verhuren met service. Enkele grote parkorganisaties (bv. Roompot, Center Parcs, Landal) hebben ook parken in Duitsland; bij aankoop op zo’n park kunt u vaak gebruikmaken van hun verhuurservice. Deze partijen bieden soms ook een gegarandeerd rendement: bijvoorbeeld Center Parcs adverteert met 4,5% vaste huurrendement per jaar, en ontwikkelaars net over de grens (Wilsumer Berge) beloven ~6% netto vast rendement. Dergelijke garanties gaan vaak gepaard met eigen gebruiksbeperkingen en contractuele voorwaarden, dus lees die goed.
Regels en vergunningen: Duitsland kent geen landelijk verbod op vakantieverhuur. Wel kunnen steden en gemeenten eigen regels hebben. In Berlijn, Hamburg en München bestaan bijvoorbeeld strenge beperkingen op korte verhuur (Zweckentfremdungsverbot) – dit is vooral relevant als u in de stad een appartement als vakantieverblijf zou willen verhuren; er is dan vaak een vergunning nodig. In typische vakantiegebieden (Eifel, kust, Alpen) zijn dergelijke beperkingen minder gebruikelijk of niet aanwezig, omdat toerisme daar juist gewenst is. Informeer toch altijd bij de gemeente naar eventuele bepalingen omtrent Ferienwohnung-verhuur. Soms wordt geëist dat u gasten aanmeldt voor de Kurtaxe (toeristenbelasting) en toeristische verhuur meldt bij de VVV. Zorg ook voor naleving van veiligheidsnormen (rookmelders zijn bv. verplicht in verhuurde woningen in vrijwel alle deelstaten).
Rendement en bezetting: De verhuuropbrengsten verschillen sterk per regio en seizoen. In de zomermaanden zijn kusthuizen en woningen in waterrijke gebieden zeer in trek, terwijl de wintersportplaatsen in de winter toptarieven kunnen vragen. Gemiddeld genomen ligt de ADR (gemiddelde dagprijs) voor vakantiehuizen in Duitsland rond €125 – €150 per nacht in het hoogseizoen, maar dit varieert per regio. Zo rapporteerde een analyse mediane nachtprijzen van ca. €113 in het Zwarte Woud en €134 in Zuid-Beieren (Alpen) in het hoogseizoen. Een eenvoudige woning in de Eifel of Harz kan bijv. €80-€100 per nacht opbrengen, terwijl een luxe villa op Sylt >€300 per nacht kan kosten. De bezettingsgraad (occupancy) hangt af van de attractiviteit en uw eigen gebruik: in topgebieden kunt u 20-30 weken per jaar verhuurd krijgen, in minder bekende streken misschien 10-15 weken.
Ter illustratie een vereenvoudigde vergelijking van verhuuropbrengsten:
Voorbeeldsituatie | Nachtprijs (hoogseizoen) | Weken verhuurd per jaar | Bruto jaaropbrengst | Bruto rendement* |
Eifel huis (€200.000) | €100/nacht | 15 weken | €10.500 | 5,25% |
Moezel huis (€300.000) | €150/nacht | 16 weken | €16.800 | 5,6% |
Alpen chalet (€500.000) | €250/nacht | 12 weken | €21.000 | 4,2% |
Noordzeekust huis (€400.000) | €200/nacht | 20 weken | €28.000 | 7,0% |
<small>*Bruto rendement berekend als bruto huur / aankoopprijs. In de praktijk zijn netto rendementen lager na aftrek van kosten (schoonmaak, beheer, onderhoud, belastingen).</small>
Bovenstaande tabel toont dat in goedkope regio’s het rendement procentueel hoger kan zijn, maar dit is slechts een indicatief voorbeeld. In realiteit hangen uw inkomsten af van vele factoren: marketing, reviews, lokale concurrentie (bijv. hotels of vakantieparken), en hoe vaak u zelf van de woning gebruikmaakt. Desondanks wordt een netto rendement van 3-6% vaak haalbaar geacht bij regelmatig verhuren, aldus aanbieders op de tweedehuizenmarkt.
Verhuurdienst of zelf doen: Als u de verhuur uitbesteedt aan een park of bureau, ontvangt u doorgaans een iets lager netto rendement (wegens commissies, vaak ~20-30% van de huur). Daar staat tegenover dat u ontzorgd wordt en zij voor continue bezetting kunnen zorgen. Verhuurt u zelf via Airbnb, dan heeft u meer werk (communicatie, sleuteloverdracht of sleutelkluis organiseren, schoonmaak regelen) maar behoudt u een groter deel van de opbrengst. Denk ook aan verzekeringen: informeer uw opstalverzekering dat u verhurt, en sluit evt. een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering af voor verhuurders.
Conclusie verhuur: Duitsland biedt een gunstige markt om uw vakantiehuis te verhuren – er is veel binnenlands toerisme en platforms maken het eenvoudig gasten te vinden. Dankzij de gunstige huurmarkt en enkele fiscale voordelen (aftrekposten, geen dubbele heffing) is verhuur een interessante optie om rendement te genereren. U behoudt daarbij zelf het genot van een eigen stek in een prachtig vakantieland, terwijl de huurinkomsten helpen de kosten te dragen.
-
Financieringsmogelijkheden voor niet-Duitse ingezetenen
Hypotheek in Duitsland: Het is voor een Nederlander mogelijk om een Duitse hypotheek af te sluiten voor een huis in Duitsland. Veel Duitse banken staan open voor financiering aan buitenlandse kopers, mits men over voldoende eigen middelen beschikt en de financiële situatie solide is. Verwacht echter niet de volledige koopprijs te kunnen lenen: voor niet-ingezetenen hanteren banken vaak een conservatievere leningwaarde. In de praktijk wordt meestal max. 60-70% van de woningwaarde gefinancierd, wat betekent dat u 30-40% eigen geld moet inbrengen als aanbetaling. Deze strengere eis geldt vooral als de woning een investering/vakantiewoning is (de zogeheten Kapitalanlage); bij zelf bewonen en lokaal inkomen kan men soms gunstiger lenen.
De Duitse hypotheekmarkt kent een paar opvallende verschillen met de Nederlandse:
- Rentepeil en rentevast: Traditioneel waren de hypotheekrentes in Duitsland lager dan in NL, al is het verschil anno 2025 kleiner geworden. Duitse hypotheken hebben vaak lange rentevaste periodes (10 tot 20 jaar is gangbaar) en kennen boeterente bij vervroegd aflossen binnen die periode (met name bij verkoop binnen 10 jaar). Na 10 jaar mag men echter boetevrij opzeggen of herfinancieren, ongeacht de rentevastperiode (dit is wettelijk zo bepaald). Renteaftrek voor eigen woning bestaat in Duitsland niet zoals in NL, behalve via de KfW-programma’s (zie verder).
- Aflossing: Aflossingsvrije hypotheken zijn niet verkrijgbaar in Duitsland. U moet altijd ten minste 1% per jaar aflossen (annuïtair of lineair). Wel kunt u meestal flexibel extra aflossen tot bv. 5% per jaar zonder boete.
- Eigen geld en kosten: Zoals eerder genoemd, dient u eigen geld te hebben voor de aankoopkosten (belasting, notaris, makelaar). Duitse banken financieren doorgaans maximaal de koopsom exclusief deze Nebenkosten. Voor buitenlandse investeerdershypotheken kan zelfs tot 40% eigen geld geëist worden. Hoe hoger uw aanbetaling, hoe lager de rente; bij ≤60% lening krijgt u beduidend gunstiger tarieven.
- Inkomen en valutarisico: Banken zullen toetsen of u het leningbedrag kunt dragen met uw inkomen. Sommige banken vereisen dat u in euro inkomen ontvangt. Als u in Nederland werkt tegen euro-salaris is dat prima; bij een andere valuta kan men terughoudend zijn vanwege valutarisico. Vaak moet u aantonen dat uw proefperiode op het werk voorbij is en u een vast inkomen heeft. Ook wordt naar uw totale vermogenspositie gekeken.
- Kredietverleden: Verwacht dat de Duitse bank uw Nederlandse BKR-gegevens niet kan inzien, maar u moet wel uw financiële papieren tonen (inkomensverklaring, belastingaangifte etc.). Een positieve factor is als u al een relatie met Duitsland heeft (bijv. een Duits bankaccount openen kan helpen het proces te versoepelen).
Alternatieve financiering: U kunt er ook voor kiezen uw Nederlandse bank te benaderen. Sommige Nederlandse banken financieren geen buitenlands vastgoed, maar u kunt eventueel een tweede hypotheek op uw eigen woning in NL nemen (als daar overwaarde op zit) en zo het Duitse huis contant kopen. Dit heeft als voordeel Nederlandse renteaftrek (voor zover het geen eigen woning is valt het in box 3, dus dat geldt niet voor aftrek) – feitelijk is dat minder relevant, want tweede woning rente is niet aftrekbaar in NL. Wel is het administratief eenvoudiger: u blijft dan geheel in NL financieren. Daarnaast bestaan er internationale hypotheekadviseurs die bemiddelen bij Duitse banken die expats en niet-ingezetenen bedienen.
KfW en subsidies (zie ook sectie 8): Een potentieel interessante optie zijn leningen van de Duitse staatsbank KfW. KfW biedt speciale programma’s voor huizenkopers, waaronder voor energiezuinige woningen. Zo is er KfW-lening 124 voor eigen gebruik (tot €100.000 extra lening voor starters) en KfW 297/298 voor de aanschaf of bouw van nieuwe energiezuinige huizen (tot €150.000 lening bij zeer energiezuinig, met tot €45.000 subsidiecomponent). Ook buitenlandse kopers kunnen hiervan gebruikmaken, mits de woning in Duitsland staat en een Duitse bank de aanvraag ondersteunt. Dit kan de financieringslast verlichten en de rente drukken (sommige KfW-leningen hebben rentetarieven vanaf ~0,01% voor bepaalde doelgroepen).
Conclusie financiering: Voor een Nederlandse koper is het dus cruciaal om eigen middelen mee te brengen. Een vuistregel: houd rekening met minimaal ~40% zelf inleggen (incl. kosten) om een Duitse hypotheek te krijgen. Oriënteer u bij zowel Nederlandse als Duitse banken en vergelijk voorwaarden. De rente is momenteel niet meer extreem laag, maar Duitsland biedt wel stabiliteit en (voor hoofdverblijf) soms rentekorting via KfW. Laat u bijstaan door een grensoverschrijdend hypotheekadviseur als u twijfelt – in Duitsland zijn advieskosten vaak door de bank gedekt (provisie), u betaalt dus als klant zelden direct voor hypotheekadvies.
- Subsidies of ondersteuning bij aankoop en duurzaam verbouwen
De Duitse overheid stimuleert eigenwoningbezit en duurzaamheid met diverse programma’s. Hoewel de meeste subsidies gericht zijn op eerstewoningkopers of energiebesparing, kunnen sommige ook interessant zijn voor een vakantiewoning:
- KfW-programma’s (nationaal): Zoals genoemd verstrekt de KfW-bank goedkope leningen en aflossingsvrije toeslagen voor energiezuinige woningen. Voor nieuwe huizen die voldoen aan strenge normen (bijv. Effizienzhaus 40) kan tot €45.000 van de lening worden kwijtgescholden als subsidie. Ook voor renovatie van bestaande woningen zijn er investeringstoeslagen: via de Bundesförderung für effiziente Gebäude (BEG) krijgt u tot 20-30% subsidie op isolatie, nieuwe beglazing, warmtepompen, zonnepanelen etc.. Bijvoorbeeld, voor een volledige energetische renovatie tot KfW-effizienzhaus kan men max. €36.000 subsidie per woning krijgen. Deze regelingen gelden voor alle woonhuizen – ook een tweede woning komt in aanmerking, zolang het een woonbestemming heeft (niet voor pure verhuurcomplexen). Voorwaarde is doorgaans dat een energie-adviseur betrokken is en de verbeteringen gecertificeerd worden.
- Regionale stimulansen: Sommige deelstaten en gemeenten bieden aanvullende steun. Bijvoorbeeld Beieren had het Baukindergeld Plus (vervolg op het landelijke Baukindergeld) voor gezinnen: een subsidie per kind bij aankoop van een eigen woning. Dit gold echter vooral voor hoofdverblijf. In krimpregio’s of voor het opknappen van monumentale panden geven gemeenten soms een bonus of laagrentende lening om kopers te trekken. Informeer lokaal of er acties lopen, bijvoorbeeld “Leerstandpremie” voor wie een leegstaand dorpshuis opknapt.
- Duurzaamheid en energie: Naast KfW zijn er directe subsidies via het ministerie (BAFA) voor bepaalde installaties. Zo was er vanaf 2023 een subsidie van 25-40% op warmtepompen en pelletkachels bij vervangen van oude verwarmingen. Ook zonnepanelen met thuisbatterij krijgen in sommige staten subsidie. Als u van plan bent uw vakantiewoning toekomstbestendig te maken (isoleren, van het gas af), kan dit financiële steun opleveren.
- Advies- en ondersteuningsprogramma’s: Duitsland kent Energieloketten en onafhankelijke Energieberater die tegen geringe kosten advies geven – soms gesubsidieerd of gratis. Ook bestaan er “Moderniseringspremies” bij bepaalde banken voor het verduurzamen van recreatiewoningen.
- Geen koopsubsidie voor recreatiewoning: In tegenstelling tot Nederland (waar er overigens ook weinig tot geen subsidies zijn voor tweede woningen) is er geen specifieke subsidie enkel voor het feit dat u een vakantiewoning koopt. Alle steun richt zich op ofwel het algemene eigenwoningbezit voor inwoners, of het verduurzamen van woningen. Een vakantiewoning valt meestal buiten subsidies die bedoeld zijn voor primaire bewoning. U moet dus vooral kijken naar duurzame investeringssubsidies en eventuele leningen.
Overzicht belangrijke subsidies/ondersteuning:
Subsidie/Programma | Voorwaarden en voordeel |
KfW 261/297/298 – Energiezuinig bouwen | Lening tot €150.000, rente 1%, deel subsidie (max €45k)
voor zeer energiezuinig nieuwbouw of aankoop nieuwbouw |
KfW 262 – Energiezuinig renoveren | Lening tot €120.000 voor renovatie, met tot 30% subsidie op bedrag (max ca. €48k) bij behalen KfW-effizienzhaus standaard |
Einzelmaßnahmen BEG (BAFA) | Subsidie 15-20% per maatregel (isolatie, warmtepomp 35%, zonneboiler 30% etc.), combinatiebonus mogelijk tot ~45% bij oude-verwarming-vervanging. |
Regionale eigenhuis-steun | Bv. Wohneigentum für Familien (Beieren): €10k/ kind bonus – alleen hoofdverblijf. Sommige gemeentes: korting op bouwgrond voor jonge gezinnen, etc. Niet voor vakantiewoning. |
Monumentenpremies | Bij aankoop monumentaal pand: mogelijke subsidie of fiscale aftrek bij renovatie (afhankelijk van deelstaat). |
Zonnepanelen/systeem | In 2023/2024: btw op zonnepanelen is 0% (ook in Duitsland) voor residentiële panden; sommige staten (Beieren) geven extra € per kWh opslagbatterij. |
Let op: Voor een buitenlandse eigenaar kan het indienen van subsidieverzoeken extra papierwerk vergen, maar u heeft er recht op zolang u eigenaar bent van een pand in Duitsland. Vaak moet de aanvraag via een Duitse bank of energie-adviseur lopen. Zorg dat u offertes en energie-rapporten in het Duits heeft om in te dienen.
Conclusie: Hoewel er geen directe “korting” is op de aankoop van een recreatiewoning, zijn er wel mogelijkheden om via goedkope leningen en subsidies de kosten te verlagen als u investeert in duurzaamheid. Dit komt zowel het milieu als uw toekomstige energierekening ten goede. Informeer bij de KfW en lokale instanties naar actuele regelingen ten tijde van uw aankoop; deze zijn aan verandering onderhevig vanwege nieuwe klimaatwetgeving en stimuleringspakketten.